Juist handelen in tijden van ecologische ontwrichting

We leven in vreemde tijden. Ecologische ontwrichting ontvouwt zich op verbazingwekkende manieren – mensen lijden, bossen staan in brand en ecosystemen staan op de rand van instorting. Toch lijkt de samenleving, ondanks deze realiteit, meer dan ooit vast te houden aan business as usual.

Dit roept een cruciale vraag op: Wat is het juiste om te doen? Of je nu een kunstenaar bent die alternatieve werelden verbeeldt, een activist op straat, of een journalist die voor een krant schrijft – welke acties zijn gepast, verstandig en werkelijk zinvol?

In haar boek It’s Not That Radical biedt klimaatactiviste Mikaela Loach een fris en radicaal perspectief voor echte klimaatactie die de wereld zoals we die kennen drastisch zou kunnen veranderen ten gunste van ons allemaal. Mikaela Loach geeft een keynote op Ecopolis Festival en de Nederlandse vertaling van haar boek wordt gelanceerd.

Daarna volgt een panelgesprek met Anuna de Wever (klimaatactiviste en auteur), Charlotte Van Den Broeck (schrijfster) en Ine Renson (chef buitenlandse zaken en adjunct-hoofdredacteur van De Standaard).
Met een opening van stadsdichter Lisette Ma Neza.
Moderator: Dirk Holemans (Oikos)

PANELGESPREK
Taal: Engels
Locatie: Cinema Palace
Tijd: 11.00 – 12.30

Lobby tour

Soms kun je je bij verhalen in het nieuws afvragen wie er echt aan de touwtjes trekt. Deze wandeling legt de rol bloot die lobbygroepen uit het bedrijfsleven spelen in de EU-besluitvorming – wie ze zijn, hoe ze krijgen wat ze willen en hoe ze invloed hebben op jou en anderen in Europa, van het voedsel op je bord tot regels voor bankiers en de chemicaliën die zijn toegestaan in alledaagse producten.

Een wandeling georganiseerd en begeleid door het Corporate Europe Observatory. De gids is Hans van Scharen.

Deze wandeling is mede georganiseerd door The Green European Foundation.

De tour is volgeboekt en reserveringen zijn niet meer mogelijk.

WANDELING
Taal: Frans
Locatie: European Quarter
Tijd: 10.30 – 12.15

Transformistencafé

Iedereen is Transformist in het Transformistencafé. Tussen de interessante workshops en lezingen op Ecopolis, kan je hier doeners en alternatieven ontdekken. Ga zelf aan de slag met naald en draad, ontmoet een gelijkgezinde, ontdek welke doeners er allemaal in je buurt te vinden zijn, laat je inspireren  en bouw mee aan een grote alternatieve kaart van Brussel.

Hope needs Action en de actie geven we hier samen vorm.

We nodigen je uit om er te komen experimenteren met delen, repareren en debatteren over wat de impact ervan is op een eco-sociale samenleving. Wij zorgen voor de koffie/thee/frisdrank en inspiratie. U voor de actie? Welkom!

TRANSFORMISTENCAFÉ
Taal: Nederlands/Engels/Frans
Locatie: Muntpunt, Agora
Tijd: 12.00 – 18.00

How to keep democracy alive?

Democratie is een levend, ademend iets en Erica Benner denkt al jaren na over de rol die gewone burgers spelen in het levend houden ervan. In haar boek Adventures in Democracy onthult Benner de onontkoombare kwetsbaarheden van de macht van het volk en nodigt ze ons uit om na te denken over waarom democratie het waard is om voor te vechten en welke rol ieder van ons moet spelen. Op Ecopolis geeft ze een lezing over haar boek. Na de lezing gaat Erica Benner in gesprek met Hans van Scharen van Corporate Europe Observatory, ze zullen het onder andere hebben over de kracht van de lobby en hoe dit onze democratie verzwakt.

Met: Erica Benner (politiek filosofe en auteur), Hans van Scharen (Corporate Europe Observatory)
Moderator: Elze Vermaas (medewerker Oikos en auteur)

Dit gesprek is mede georganiseerd door The Green European Foundation.

LEZING & NAGESPREK
Taal: Engels
Locatie: Muntpunt, Literair Salon
Tijd: 13.00 – 14.30

De kracht van verzet

Samen met De Buren organiseren we een discussie naar aanleiding van het nieuwe boek van reizend schrijver Chris Keulemans, Verzet. Waarom komt de één wel in opstand en de ander niet? En: verzet tegen een dictator begrijpt iedereen, maar wanneer is actie tegen een democratisch gekozen regering te verdedigen?

In 2023 kwamen er in 83 landen mensen op straat tegen zittende regeringen, van China over Irak tot Noord-Macedonië. Online protesteerden er nog eens miljoenen mensen onder hashtags als #MeToo en #BlackLivesMatter. En dan moesten de universiteitsbezettingen voor Gaza nog beginnen. Overal zien we mensen in verzet komen. Ondanks – of juist vanwege – tegenslag, staan ze op. Ondanks – of juist vanwege – repressie, gaan ze door. Waar halen mensen die enorme veerkracht vandaan? Een panelgesprek over verschillende vormen van verzet en over het spanningsveld tussen activisme en democratie.

Met: Chris Keulemans (reizende schrijver), Nozizwe Dube (jurist en activist), Hind Fraihi (onderzoeksjournalist).
Met een literaire bijdrage van schrijver en dichter Stefanie Parisius-Sewotaroeno.
Moderator: Eveline van Rijswijk

PANELGESPREK
Taal: Nederlands
Locatie: De Markten, spiegelzaal
Tijd: 13.00 – 14.30

Vreugdevol en effectief: wanneer kunst en activisme de handen ineen slaan

De term artivism verwijst naar de samensmelting van kunst en activisme. De oorsprong van de term zou teruggaan naar een bijeenkomst in 1997 van Chicano-kunstenaars uit Oost-Los Angeles en de Zapatistas in Chiapas, Mexico. Artivism floreert in tijden van onrust over urgente maatschappelijke en politieke thema’s. Maar hoe speelt kunst precies een rol in activisme en omgekeerd? De sprekers geven een inkijk in hun rijke praktijk, kennis en ervaring.

Met: Brigitte Herremans (Midden-Oosten experte, onderzoekster) en Isabelle Fremeaux (Laboratory of Insurrectionary Imagination, auteur).

PANELGESPREK
Taal: Engels
Locatie: Muntpunt, Mallemunt
Tijd: 13.00 – 14.30

Workshop Climate Citizen Assemblies (FR)

De burgers in een klimaatburgerpanel blijken goed in staat om samen tot waardevolle beleidsvoorstellen te komen die vergaand, ecologisch én sociaal zijn. Maar hoe gaat een klimaatburgerpanel precies in zijn werk? En hoe organiseer je een burgerpanel zorgvuldig – hoe zorg je ervoor dat de burgers met elkaar in gesprek gaan en dat elke stem wordt gehoord, hoe zorg je dat je alle burgers in eerste instantie bereikt en hoe garandeer je dat de uitkomsten worden verwezenlijkt? Beleef een mini burgerpanel in de praktijk, met onder andere de coördinator van het Brusselse permanente klimaatburgerpanel.

Met: Merlijn de Rijcke (coördinator Klimaatburgerpanel Brussel)

Deze workshop is mede georganiseerd door The Green European Foundation.

Het is nodig om te reserveren voor deze workshop (vanwege beperkte capaciteit). Je ontvangt een link om te reserveren na aankoop van een ticket.

WORKSHOP
Taal: Frans
Locatie: De Markten, zolder
Tijd: 13.00 – 14.30

Workshop Climate Citizen Assemblies (NL)

De burgers in een klimaatburgerpanel blijken goed in staat om samen tot waardevolle beleidsvoorstellen te komen die vergaand, ecologisch én sociaal zijn. Maar hoe gaat een klimaatburgerpanel precies in zijn werk? En hoe organiseer je een burgerpanel zorgvuldig – hoe zorg je ervoor dat de burgers met elkaar in gesprek gaan en dat elke stem wordt gehoord, hoe zorg je dat je alle burgers in eerste instantie bereikt en hoe garandeer je dat de uitkomsten worden verwezenlijkt? Beleef een mini burgerpanel in de praktijk, met onder andere de coördinator van het Brusselse permanente klimaatburgerpanel.

Met: Merlijn de Rijcke (coördinator Klimaatburgerpanel Brussel) en Elze Vermaas (medewerker Oikos)

Deze workshop is mede georganiseerd door The Green European Foundation.

Het is nodig om te reserveren voor deze workshop (vanwege beperkte capaciteit). Je ontvangt een link om te reserveren na aankoop van een ticket.

WORKSHOP
Taal: Nederlands
Locatie: De Markten, zolder
Tijd: 15.00 – 16.30

Smakelijk eten: ingrediënten voor sociale verandering

Voeding is essentieel voor gezondheid en welzijn, maar de toegang tot gezonde maaltijden is ongelijk verdeeld. Terwijl het wereldwijde voedselsysteem overproductie combineert met natuurvernietiging, eet slechts een kleine minderheid goed en gezond. Als we hier op ingrijpen, biedt voedsel een hefboom voor sociale verandering. In dit panelgesprek onderzoeken we de obstakels en verkennen we mogelijke scenario’s voor de toekomst.

We zijn verheugd om de Franse journaliste Nora Bouazzouni te verwelkomen, die in haar recente boek, Mangez les Riches. La lutte des classes passe par l’assiette, scherpe kritiek levert op het huidig voedselsysteem en de macht van grote bedrijven. Welke hervormingen in de voedselindustrie zijn noodzakelijk? Hoe kan voedsel bijdragen aan verandering? Is het tijd om de rijken letterlijk op te eten? Kunnen we een recept vinden voor een eerlijke wereld voor iedereen? In dit panelgesprek bespreken we de rol van voeding in sociale rechtvaardigheid en gezondheid.

Met: Nora Bouazzouni (journaliste, auteur), Maxime Geens (Le Pain Levé), Cristian Raggio (As Bean asbl).
Moderator: Khaoula Stiti  (decoloniaal onderzoeker, feminist).

PANELGESPREK
Taal: Frans
Locatie: Espace Magh
Tijd: 15.00 – 16.30

Is de energietransitie een rookgordijn?

De Franse historicus Jean-Baptiste Fressoz ontketende in 2024 een verhit debat met zijn essay Sans transition. Daarin betoogt hij dat het concept van de ‘energietransitie’ onlosmakelijk verbonden is met de logica van het kapitalisme. Zolang we blijven dromen van bijvoorbeeld waterstofvliegtuigen in plaats van minder vliegverkeer, of van duurzaam beton in plaats van het stopzetten van de aanleg van nieuwe autowegen, blijft de focus liggen op méér productie in plaats van op de noodzakelijke omslag naar minder energie- en grondstoffengebruik. Fressoz’ kritische blik wordt aangevuld door Jorrit Smit, die onderzoekt hoe wetenschapsbeleid en technologie de energietransitie vormgeven, en door Chloé Mikolajczak, een vooraanstaand activist die zich inzet tegen de invloed van de fossiele industrie en strijdt voor een post-groei samenleving.

Met: Jean-Baptiste Fressoz (wetenschaps-, technologie- en milieuhistoricus), Jorrit Smit (onderzoeker), Chloé Mikolajczak (activiste).
Moderator: Alice Hubbard

Dit panelgesprek is mede georganiseerd door The Green European Foundation en VUB Crosstalks.

PANELGESPREK
Taal: Engels
Locatie: De Markten, spiegelzaal
Tijd: 15.00 – 16.30

The Practice of Democracy / An Attempt to Devise a Democratic Assembly (on the practice of assembling, 2023)

In het participatieve project An Attempt to Devise a Democratic Assembly vorm je samen met de andere bezoekers een volksvergadering, waarvan het script klaarligt. Er worden rollen verdeeld, zoals de rol van spreker, luisteraar of moderator. Het script, opgesteld in samenwerking met jonge Brusselaars, bevat hun gedachten, vragen en zorgen. Het geeft aan wat je moet doen of zeggen. Of wat je net niet moet doen of zeggen. Een deel van de vergadering ligt nog niet vast en geeft je de kans om je eigen ideeën over democratie en onze samenleving te delen. Stap per stap en in spelvorm wordt de vergadering ook een gezamenlijke reflectie op wat dat is, een volksvergadering of ‘assembly’. Hoe belangrijk is fysieke aanwezigheid in de politiek?

Credits
Concept, creation: Danae Theodoridou
Original script created in collaboration with: Ilektra Fragiadaki, Betina Panagiotara, Manos Vavadakis, Katerina Zisoudi
Ecopolis version created and performed by: Manar El Yahiaoui Afaquir, Anas Flouri, Basmala Hmamly, Amira Rexha, Sephora Moukhiss, Amira Barghout, Chahd Nasib, Panagiota Theofilopoulou, and 45 audience members/participants
Set design: Magda Dimou

Het is nodig om te reserveren voor dit participatieve project (vanwege beperkte capaciteit). Je ontvangt een link om te reserveren na aankoop van een ticket.

PARTICIPATIEF PROJECT
Taal: Frans
Locatie: Brucity
Tijd: 15.00 – 16.30

Book presentation Enough

Wie is er bang van degrowth? Alleen al de term jaagt rechtse opiniemakers en vermogensbeheerders de gordijnen in. Groei is de smeerolie van het kapitalisme. Als de economie groeit, dan gaat alles goed, zo leer je op school. Maar wat bedoelen we met groei? Moet alles zomaar blijven groeien tot in het oneindige? De klimaatcrisis laat zien dat oneindige groei op een eindige planeet onmogelijk is. Ondertussen slaagt het huidige economische systeem er niet in om bestaansmiddelen veilig te stellen en vergroot het de ongelijkheid. Er is een alternatief voor dit zelfdestructieve systeem: een economie van genoeg, die in ieders basisbehoeften voorziet en tegelijkertijd hebzucht en overconsumptie aanpakt.

Met: Lara Ferrante (medewerker Oikos en auteur Enough), Dirk Holemans (medewerker Oikos en auteur Enough)

Dit gesprek is mede georganiseerd door The Green European Foundation.

CONVERSATIE
Taal: Engels
Locatie: Muntpunt, Literair salon
Tijd: 15.00 – 16.30

No climate solution without democratic innovations

In 2016 was Wales het eerste land ter wereld dat een commissaris voor toekomstige generaties benoemde – in wezen een ‘hoeder’ van de belangen van toekomstige generaties. Sophie Howe, die de functie als eerste en voor zeven jaar bekleedde, reflecteert tijdens Ecopolis op de uitdagingen en successen.

In Klimaatburgerpanels durven burgers veel verdergaande voorstellen te doen dan politici. Bovendien zijn deze voorstellen vaak zowel sociaal als ecologisch. Op welke manier kunnen burgerpanels de democratie versterken en hoe is het om deel te nemen aan een klimaatburgerpanel? We gaan in gesprek met Eva Rovers (expert op het gebied van burgerpanels en auteur van Nu is het aan ons) en 2 deelnemers aan het klimaatburgerpanel in Brussel.

Met: Sophie Howe (eerste commissaris voor toekomstige generaties), Eva Rovers (oprichter van Bureau Burgerraad), twee deelnemers van het Brusselse klimaatburgerpanel.
Moderator: Tine Hens (historicus, auteur en journaliste)

Dit panelgesprek is mede georganiseerd door The Green European Foundation.

PANELGESPREK
Taal: Engels
Locatie: De Markten, spiegelzaal
Tijd: 17.00 – 18.30

Verzet over generaties heen

Verzet is van alle tijden. Vandaag moeten we ons meer dan ooit wapenen tegen de afbouw van sociale rechten, tegen het bewust vertragen van de nodige klimaattransitie, tegen de verrechtsing van de maatschappij en tegen verdere polarisering. Verzetsverhalen uit het verleden geven ons hoop. Wat kunnen we eruit leren en hoe kunnen we er verder op bouwen? Wat moeten we anders aanpakken? Hoe ziet verzet er vandaag uit?

Met: Chris Keulemans (reizend schrijver en auteur van Verzet), Isabelle Fremeaux (Laboratory of Insurrectionary Imagination, auteur), Harriët Bergman (filosoof en activist) en Tess Okolie (bioloog en milieuactivist).
Moderator: Stefanie De Bock (De Transformisten)

PANELGESPREK
Taal: Engels
Locatie: Muntpunt, Literair salon
Tijd: 17.00 – 18.30

Documentaire The Pickers

We willen het hele jaar door goedkoop fruit en groenten. Geen probleem. De plukkers leveren, maar zij betalen de prijs voor ons. The Pickers is een reis naar de Europese velden waar onze groenten en fruit worden verbouwd: in Zuid-Italië plukt Seydou uit Mali sinaasappels. Hij heeft geen contract en wordt per krat betaald. Hij woont in een zelfgebouwde hut in een nederzetting zonder water en elektriciteit.

Bosbessen in Portugal, olijven in Griekenland, aardbeien in Spanje – een miljoen migranten werken momenteel op Europese velden. De plukkers zijn de mobiele arbeidskrachten die de mandjes van onze supermarkten vullen, de meesten zonder contract of minimumloon, sommigen zonder papieren of met hoge schulden.

Wat we zien geeft een bittere smaak aan wat we elke dag eten: Onze dagelijkse groenten en fruit zijn geworteld in een systeem van uitbuiting.

Is er geen uitweg uit dit systeem? Die is er wel: Pape uit Senegal produceert eerlijke sinaasappels in Zuid-Italië: “We willen niet als revolutionair gezien worden, we willen dat dit het nieuwe normaal wordt!”

Een documentaire, in samenwerking met Food.Film.Fest. door Voedsel Anders.

Na de documentaire is er een nagesprek met Fairouz Gazdallah. Zij is beleidsadviseur voedselrechtvaardigheid bij Oxfam. In haar onderzoek en beleidswerk focust ze zich vooral op het blootleggen van de verbanden tussen voedselsystemen, gender, migratie en internationale solidariteit. Ze gelooft sterk in de kracht van diaspora gemeenschappen om politieke en sociale verandering teweeg te brengen.

DOCU + NAGESPREK
Taal: EN (docu) / FR ondertiteling & nagesprek
Locatie: Espace Magh
Tijd: 17.00 – 19.00

The Art of Assembly

Van Occupy Wall Street tot Milo Raus The Congo Tribunal, van burgerbeweging tot artistiek project: sinds jaren verdiept de Duitse dramaturg en schrijver Florian Malzacher zich in de theatrale mogelijkheden en effecten van protest, assembly en andere politieke participatievormen. Hiermee erkent hij een sterke internationale behoefte bij kunstenaars én publiek naar een theater dat niet alleen politieke onderwerpen behandelt, maar zowel vormelijk als inhoudelijk radicaal is. Op Ecopolis gaat hij in gesprek met twee Brusselse, internationaal werkende kunstenaars. Anna Rispoli en Danae Theodoridou werken beiden met mensen wiens stem in de publieke ruimte versterking nodig heeft. Allebei ontwikkelen ze publieke bijeenkomsten en assemblies, steeds in nauwe samenwerking met deze groepen.

Samen gaan ze in gesprek over co-creatie. Hoe kan hun ervaring als kunstenaars helpen bij het opzetten bij meer verrassende, subversieve, flamboyante of speelse assemblies? Waarin schuilt de kracht van die artistieke verbeelding? En wat is de impact hiervan?

Met: Florian Malzacher (dramaturg, schrijver), Anna Rispoli (werkt op de grens tussen artistieke creatie en publieke ruimte), Danae Theodoridou (performancemaker en onderzoeker)
Moderator: Lara Staal (onderzoeker, curator, theatermaker en schrijver)

PANELGESPREK
Taal: Engels
Locatie: Brucity
Tijd: 17.00 – 18.30